Page 11 - DIVYA BHASKAR 091622
P. 11
Friday, September 16, 2022
લોકત�મા અપ��દ ગણાય તવો એક ��દ કયો? �ધાનો અને નતાઓન મળતી ‘િ��ય�રટી.’
�
ુ
�
ે
ે
ે
ે
ે
ુ
િ��ય�રટી એટલ આપણા નાગ�રક ધમન મારવામા� આવતી એક અ��ય લપડાક
�
ે
ે
�
�
ે
લોકત� એટલ જ િવચારત�� અન �મત�
ે
ુ
િ��ય�રટી જટલી ટાઇટ, એટલી ��યતા ઢીલી!
ે
ે
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
�
ે
ુ
�
ૈ
ે
�વી ડનમા એક અમ�રકન સિનક બસમા બઠો હતો. પાસ બઠલા જવાબદાર એવી ગણોતયા�િ� ન ટળ �યા સધી ક��સ નવøવન એક લોચો ખ�લી કારના પાછલા ભાગ પ�ો અન એ લોચાન ે �
ે
પામ એ શ�ય નથી.
�
ે
ે
ે
ુ
પસ�જરને એણે ક� : ‘આખી દિનયામા તમને અમ�રકા જવો
ે
ે
�
ુ
ે
�
ઝાલવા માટ િમિસસ કનડીએ �ય�ન કય�, ત ��ય �ફ�મમા
�
લોકતાિ�ક દશ ýવા નહી મળ. �યા� સામા�ય માણસ પણ િસ�ય�રટી એટલ શ? લોકત��મા એનુ �થાન કટલ? �પ�ટ ýઇ શકાય છ. થોડાક સમય પછી જ�ોન કનેડીના
�
�
ુ
�
ં
�
ે
�
ુ
�
�
્
�
ુ
�
ે
ે
ે
ે
�
ુ
�
�
ે
નાગ�રક હોવાન કારણે �હાઇટ હાઉસમા જઇન અમ�રકાના રા���મખન ે વષ� પહલા િજનીવાના સરોવર આગળ �સોની �િતમા િવચારોના નાનાભાઇ રોબટ� કનડીની હ�યા થઇ હતી. ગમે તટલી
�
ે
ે
�
�
�
�
ે
ૂ
ે
મળી શક છ અન ચચા કરી શક છ.’ પાસ બઠલા પસ�જરે ઠડ કલજ ે પાસ બઠો હતો �યાર ýયલ ��ય યાદ આવ છ. �વ�છ ટાઇટ િસ�ય�રટી પણ સપણ સલામતીની ગરટી નથી
�
�
ે
�
�
ે
ે
�
ે
ે
ે
ં
ે
ુ
�
ુ
�
ે
�
ે
ં
�
�
�
�
ુ
�
�
ે
�
�
ુ
ુ
�
ે
અમ�રકનને ક� : ‘એમા શી મોટી વાત છ? �વીડનમા તો લોકો અન રાý પાણીમા સફદ બતકો તરી ર�ા હતા. પાણીની સપાટી �દાવનમા � આપી શકતી. સૌથી ચ�ત િસ�ય�રટી કવળ માનવીય
ે
�
ે
�
ે
ે
�
એક જ બસમા સાથ મસાફરી કરી શક છ.’ થોડીક વાર થઇ પછી પલો નીચ બતકો પગ હલાવ ત પણ ýઇ શકાય. સરોવરની સ�યતા જ આપી શક. ઉ��ાિતની હýરો સદીઓ જખ
�
�
ુ
ે
ે
ે
�
ે
ૂ
ુ
ે
પસ�જર બસમાથી ઊતરી ગયો. બીý પસ�જરોએ ફરતે �ા�ફક ખરો, પરંત ઘ�ઘાટ ઓછો. કબતરો ઘણા. ગણવત શાહ માર છ! �
�
ે
ુ
�
અમ�રકનને ક� : ‘તમારી પાસ જ માણસ બઠો �ટટોડી જટલા કદના� એ કબતરો આખ સરોવર પરમા�બૉંબની સામ મા� એક જ બૉબ ટકી શક �
ં
ુ
�
�
ૂ
ે
�
ે
ુ
ે
ે
ે
ે
�
�
હતો, ત અમારા રાý ગ�ટાફ-6 �ડો�ફ પોતે ગજવી ર�ા હતા. �યા એક અનોખી ઘટના તમ છ અન એ છ : લવબૉબ! જગતના સૌથી મોટા
ે
ં
�
ે
�
�
ે
ુ
ે
�
�
હતા.’ આ �સગ સાવ સાચો! ýવા મળી. આતકવાદી ઓસામા િબન લાદનનો સગો દીકરો ઓમર
ે
ે
ે
�
ં
�
ે
લોકત��મા અપશ�દ ગણાય તવો એક શ�દ બઠી ખામણીની અન ઠીગણી દખાતી એક ડોશી િપતાની આતકવાદી હરકતોથી નારાજ હતો. પોતાની િ�યતમા સાથ ે
ે
�
ે
ુ
ે
ે
ૂ
�
ે
ે
ુ
ે
ૂ
ે
કયો? �ધાનો અન નતાઓન મળતી ‘િસ�ય�રટી.’ સરોવરના કઠરા પાસ ઊભી રહીન પ�ીઓને કશક ખવડાવી મળીન એ પિ�મના દશો અન િપતા વ� શા�િતદતની ભિમકા ભજવવા
ે
ુ
�
�
�
િસ�ય�રટી એટલે આપણા નાગ�રક ધમન મારવામા� રહી હતી. એક કબતર તો ડોશીમાતાન માથ બઠ હત. માતાના માટ આતર હતો.
ૂ
ે
ે
ુ
ુ
�
ે
�
ે
�
ે
ુ
ુ
ુ
ૂ
ે
્
�
�
આવતી એક અસ�ય લપડાક. વડા�ધાન નરે�� મોદીને હાથમાથી ખાવાન છીનવી લઇન ઊડી જતા કબતરો અિવવકી િહર�યકિશપન �યા જ�મેલા પ� ��લાદની વાતો વાચવા મળી
�
�
ે
�
ે
�
ે
ે
�
ે
�
�
�
ખબર પણ નહી હોય ક પોતે કટલી વાર મરતા બચી ગયા! અન િનભય જણાયા. ડોશીમા એ માતાø અન પ�ીઓ હતી. ઓમર લાદન િપતા જવો આતકવાદી નથી. આજે એ કયા
ં
ુ
જમ ýનનુ ýખમ વધાર, તમ િસ�યુ�રટી વધાર ે વ�ની �મસગાઇ �ગટ કરતુ એ ��ય �મસતન ે દશમા છ, તની પણ માિહતી ઝટ મળતી નથી. ‘ભાગમા �
�
ે
ે
ે
�
�
�
ે
ે
ે
ે
ે
ે
�
�
ે
ે
ુ
ુ
�
�
ે
�
ુ
�
ુ
�
�
ટાઇટ. િસ�ય�રટી પાછળ કટલો ખચ થાય છ, તની �ગટ કરનારુ હત. એ ડોશીમા કવળ િનýનદ તલસી’, જવો ઘાટ! (કોઇ સ� વાચક ઓમર લાદન િવશ ે
ે
�
ચચા જ અ�થાન ગણાય તવી પ�ર��થિત છ. માટ પ�ીઓને ��બોજન કરાવવા જણાવ તો ગમશ.)
ે
ે
�
�
ે
ે
�
ે
ે
આપણી રા��ીય શરમ હવ આપણને કિવ �માનદ રચલા ‘નળા�યાન’મા દમય�તીથી
�
ે
પજવતી નથી. ‘રા��ીય’ શ�દનો િવખટો પડ�લો નળ કક�ટક નાગના દશન કારણે
ે
�
ૂ
ે
અથ ýણવા જવો છ. ‘રા��ીય’ કાળોક�બડો બની ýય છ. કિળના �ભાવન કારણે નળ દમય�તીનો
�
�
ે
�
�
એટલે ‘રાýનો સાળો.’ �યાગ કરે છ. કદ�પો બનલો નળ બાહક તરીક� રાý ઋતપણ�ના
�
ે
ુ
�
ે
�
�
�
�
�
સ�કત શ�દકોશમા આ બાબત સારિથ તરીક� કદનપુર જવા માટ નીકળ છ. રાý અન સારિથ વ� ે
�
�
ે
�
�
ે
ે
ચકાસી લý. રાýનો સાળો કા�યશા��િવનોદ થાય છ. જ �ણે નળના દહમાથી કિળ િવદાય થાય
ે
�
હોય તમ રાýનો જમાઇ છ, �યાર જતી વખત કિળ પોતાના અપલ�ણો નળ સમ� વણ�વી બતાવે
ે
�
ે
�
પણ હોય ન? હા, એવા છ. કિળ નળન કહ છ :
�
ે
ે
�
ૂ
જમાઇ માટ સ�કત ભાષામા � પ�ડત દ:ખી, મરખ સખી;
�
ુ
�
ુ
�
�
કોઇ ખાસ શ�દ નથી. સોિનયા ભોગીન રોગ ભ�રયા;
ે
ુ
ુ
ગાધી પ�રવારના રોબટ� વા�રા રોજ સરોવરની મલાકાત અસાધ અ�ન સતોષ પામ, ે
ે
્
�
�
ુ
�
�
ે
ે
ે
સાળા નથી, જમાઇ છ. હવ તો ટીવી લતા હતા. િજનીવા લક સાધ ઘડી ન ઠ�રયા!
�
ે
ુ
�
ે
�
ે
�
ે
્
�
ચનલ પર ક��સ પ� માટ ‘વા�રા- પર ઊડનારા પ�ીઓ માટ � �માનદની આ પ��તઓ આજની પ�ર��થિતમા કદાચ વધાર ��તત
�
�
ક��સ’ જવો શ�દ�યોગ લગભગ િસ�ય�રટી �યા હતી? જણાય છ. પ�રણામે િસ�ય�રટીની જ�ર આજે પણ ઓછી નથી. આપણે
ુ
ે
ુ
ે
�
ે
�
�
ૂ
ે
�રવાજ બની ગયો છ�. 136 વષ જનો ક��સ પ� કિવ ડૉ. યશવત િ�વદીએ લખલી કદાચ એ જ લાગના છીએ! �
�
ે
્
�
ે
ે
ુ
હવ ‘વા�રા-ક��સ’ તરીક� ઓળખાય ત વાત ે કા�યપ��તઓ પણ કમ ભલાય? એમણે }}}
�
ે
ે
ે
�
�
ુ
િવરોધીઓએ હરખાવા જવ નથી. િજનીવા સરોવર પણ લખલી પ��તઓ
�
�
ુ
�
ઇ��દરાøના �ધાનમ�ડળમા સૌથી યવાન સાભળો : પાઘડીનો વળ છડ �
એવા બ �ધાનો હતા : ગલામ નબી આઝાદ અન ે અહી સરોવર પર ઊડતા પખીઓ તો સન 1915ની વાત છ. �
�
ે
ં
ુ
�
�
�
�
ે
�
ે
ુ
�
ુ
આ�રફ મોહમદ ખાન. ગલામ નબી આઝાદની આગતકોન ýઇન �હાતી �હાતી નાઠલી પોતાના અ�યાસખડમાથી આઇ��ટાઇન
�
િવદાય પછીની ક��સ નોઇડામા 40 માળની ઇમારત પરીઓના આકાશમા પડી ગયલા� વ��ો… દોડતા બહાર આ�યા અન મોટા સાદ ે
ે
ે
ે
�
�
�
ે
તોડવામા આવી પછીના ભગાર જવી ગણાય. આઝાદ ન આકાશમા ઊભલી એક રખા�શી �� પર પ�નીને કહવા લા�યા : ‘એક સદર િવચાર જડી ગયો છ.’
�
ે
ુ
�
ે
�
�
ે
�
�
ે
�
ુ
ુ
જવો ખાનદાન મસલમાન બીý જડવો મ�ક�લ છ. ��વસ છોકરીઓ એક ગીતન ગોઠવી રહી છ � પ�ની કહ છ : ‘એ િવચાર મન કહો તો ખરા!’
ે
ે
ે
ુ
ે
નીરý ચૌધરી જવી તજ�વી સમી�ક� �પ�ટ શ�દોમા � - કદાચ તમે પાછા ન આવો તોય… પછી અડધો કલાક સધી મહાન િવ�ાની િપયાનો વગાડતા ર�ા.
ુ
�
ુ
લ�ય : ‘Rahul is a boon to Narendra Modi, િનબળ, નાજક પ�ીઓના ગણત��મા ý આવી સહજ પરા 15 િદવસ સધી
ૂ
�
�
ુ
ે
ે
�
not only because he is no match for the pm as િનભયતા હોઇ શક, તો ઉ��ાિતના દાદરની ટોચ પર બઠલા પોતાન ખલલ ન પહ�ચાડવાની કડક સચના આપીન ે
ે
�
�
�
ૂ
�
ે
a communicator…’ (The Indian Express, August માનવીના ગણત��મા િસ�ય�રટી માટ આવી ખચા�ળ િસ�ટમ શા આઇ��ટાઇન કામમા ડબલા જ ર�ા!
�
�
ુ
�
�
�
�
ે
�
�
ુ
�
�
ૂ
�
ુ
�
30,2022) ન�ધવા જવ છ ક નીરý ચૌધરી મોદીøના સમથક માટ? લોકત�� સ�ય લોકોની સ�કિતન બીજ નામ છ. જમ િસ�ય�રટી પરા 15 િદવસ પછી તઓ
ે
ુ
ે
�
ુ
નથી. ટાઇટ, તમ આપણી સ�યતા ઓછી! જ�ોન કનડીની હ�યા થઇ ત પળ � બ કાગળ લઇન બહાર આ�યા, જના પર
ે
�
ે
્
ે
ે
ે
ે
ે
�
ે
�
�
ે
ે
ે
ે
ખરી વાત એ છ ક સોિનયાøના િનવાસ (10- જનપથ) મળવા જ બ�ય તની �ફ�મ એક NRI િમ� બતાવી હતી. કનડી પર જ ઘરની સાપ�તાવાદનો િસ�ાત લખલો હતો.
�
ે
ુ
ે
�
જનારો ��યક ક��સી ગણોિતયા ક વસવાયો હોય છ. શ િવરોધ પ�ો બારીમાથી હ�યારાએ ગોળી છોડી, ત ઘર અન ત બારી �વાસીઓન ડલાસ લ�ય હત: ‘e=mc2’
ે
�
ે
ે
ે
ે
ુ
�
ુ
ે
�
�
�
�
ુ
એક થાય અન પોતાનો સામનો કરે તવી રાજકીય �યહરચના ગોઠવવાની શહરમા બતાવવામા આવ છ. એક શકવતી િવચારનો �સવ થઇ ચ�યો હતો.
�
ૂ
�
�
ૂ
ે
�
ે
�
ે
ે
ે
�
�
ે
�
ુ
જવાબદારી પણ �ધાનમ��ી મોદીøની છ ક? ક��સના પતન માટ � જવી ગોળી છટી અન �મખ કનડીના માથામા વાગી �યાર મ��ત�કનો કિળયગના ઋિષ આઇ��ટાઇન આવા હતા!
ે
�
�
ુ
ે