Page 11 - DIVYA BHASKAR 082622
P. 11
Friday, August 26, 2022
�
ભારતની �ý માિલકથી ડરનારી છ
ુ
એ �ýન ‘િસ�થ��ક સ��લ�ર�મ’ ન ખપ ે
ે
ે
ે
ે
�
ત મ ભારતની બધી કોમને ýડતી એક ઘટના િનહાળી છ? �યાર ે �વરાજ મ�� પછીના �થમ 40-45 વ�� સુધી
�
ુ
�
ે
�
ુ
ે
પણ કશક અશભ બન �યાર આ દશનો પારસી, િ��તી,
ે
ુ
ુ
ુ
�
ે
ે
ુ
ુ
ે
ે
ૈ
મસલમાન, જન અન િહ�દ નાગ�રકના મખથી એક જ વા�ય દશની �ýએ િવક�ત સે��લ�ર�મ વ�. હવ ે
ુ
�
નીકળી પડ� છ : ‘જવી માિલકની મરø!’ આ વા�યમા �ગટ થતી ભીની ��ા
�
ે
�
ુ
ે
અન આ��તકતા ભારતીય સ�યલ�રઝમની બિનયાદ બની શક. આવ � ુ એ જ �ý કદાચ િવક�ત િહદ�વના
ુ
ે
ુ
�
�
ુ
ભગવાનમય, અ�લાહમય અન ઓગ�િનક સે�યલ�રઝમ મહા�મા ગાધીએ અિભશાપ વઠી રહી છ. એક
ે
ે
�
‘સવધમ સમભાવ’ની છાયામા �િત��ઠત કયુ. એમની �ાથનામા ‘રઘુપિત
�
�
�
�
�
�
�
ૂ
�
રાઘવ રાý રામ’ની ધનની સાથોસાથ કરાનની �ાથનાન પણ �થાન મળત ુ � પણ રાજકારણી િવ�સની�
ે
ે
ુ
ૂ
�
ુ
�
ે
ૂ
�
�
ર�. આજના ધમશ�ય ક ભગવાનશ�ય સ�યલ�રઝમમા રામન �થાન
�
ે
�
ુ
ં
મળ? કદી નહી. ધરતીથી અન ધરતીની સગધથી કપાઈ ગયલ � ુ જણાતો નથી
ે
ે
ે
�
સે�યલ�રઝમ ન પ�યુ તથી અસ�ય સમ�યાઓન કારણે દશ
ે
ુ
�
ે
ે
ે
બચન છ�. દર�યાન કરાલાના ગવન�ર અન િમ� એવા
�
�
�
લડનમા ચાર ર�તાઓના �ોિસગ પર એક માજરો ગોરો આ�રફ મોહમદ ખાન આપેલા ઈ�ટર�યૂ
ે
�
�
�
�
�
�
પોલીસ ઊભલો હોય છ. કોઈની મકદૂર છ ક એની હાજરીમા ગનો થઈ ટીવી પર ýવા-સાભળવા મ�યા. એમના
ુ
�
�
ે
�
�
શક? એ પોલીસ પોતાની હોટ�લ છોડીને અટવાઈ પડ�લા કોઈ ભારતીય લાખો �શસકોને એવી લાગણી સતત થતી રહી
ુ
�
ે
ક પા�ક�તાની નાગ�રકને ટ�સીની ગોઠવણ કરી આપે અન હોટ�લ સધી ક આવા િવ�ાન રા��ભ�તને ઉપરા�� �મખન ુ �
�
ુ
�
ે
�
ે
ે
�
ે
ુ
�
ે
પહ�ચતા કરે �યાર ભાડ પણ નાગ�રકને ચકવવ ન પડ� તની કાળø રાખ, પદ જ�ર મળશ, કમનસીબ એમ ન બ�ય. � ુ
ૂ
ે
�
�
ુ
ુ
�
ુ
ે
ે
પરંત કોઈ ગનગારની દયા ન ખાય. જ દશમા કાયદો અન �યવ�થાની �યાર કરીશ શ? આવા �� ટો�સટોયે વષ� પહલા એમના
�
ે
�
ે
ુ
ે
ýળવણી ન થાય �યા સ�જન નાગ�રક દ:ખી અન ગડાન લીલાલહર! ખિલલ યાદગાર પ�તકને મથાળ મ�યો હતો. એ પ�તક અચક વાચવા
ુ
ૂ
�
�
�
ુ
�
ૂ
ુ
ુ
ે
�
ે
ુ
િજ�ાન ક� હત : ‘એ દશની ખાý દયા!’ (અનવાદ : મકર�દ દવ). જવ છ. મહામિહમ રા���મખ આદરણીય �ૌપદીø �ારા એક ઉ�
ુ
�
ુ
�
�
ે
ુ
ે
ુ
ે
�
�
ે
�
ે
ે
ે
ગોધરાના રલવ �ટશન �નના ડ�બાન આગ ચાપવામા આવી અન 58 ક�ાની કાઉ��સલની રચના થવી ýઈએ. એમા 100 જટલી માતાઓન ે
�
ે
ે
�
�
�
ુ
ુ
ે
ુ
ે
ે
ુ
�
�
�
�
જટલા િહદ ��ી-પરષો øવતા બળી મયા. �િતિ�યા �પ િસ�થ�ટક સ�યલર જ સ�યપદ મળ. આદરણીય ઈલાબહન એ કાઉ��સલના અ�ય�પદે હોય તો
ે
�
ટોળકીએ ‘અનગોધરા’નો ýપ શ� કય�, ત એવો ક ગોધરામા� બળી મરલા � સૌન ગમે. ક�હ�યાલાલ નામના દરøન માથ ધડથી જદ કરવાનુ દ�ક�ય થાય
ુ
ુ
�
ુ
�
ુ
ે
�
ે
�
�
ુ
ે
�
ુ
ુ
ુ
�
ુ
ે
ે
�
ે
િહદઓના માનવ અિધકારો સાવ જ ભલાઈ ýય! એક કમ�શીલ તો �યા સધી �યાર એ કસ માતા કાઉ��સલમા રજૂ થાય. �ડી િન�પ� ગવષણાન �ત માતા
�
ે
ે
�
કહી દીધુ ક ડ�બો �દરથી સળગાવવામા આ�યો હતો અન સળગાવનાર કાઉ��સલ જ િનણ�ય �ગટ કરે તનો �વીકાર થાય. માતા કદી િહદુ ક �
�
ે
ે
�
�
ે
�
ુ
કોઈ ‘જટાય’ હતો. આવી માનિસકતાનો િવરોધ કરનાર િશ�ક તરીક� ગાળ મ��લમ નથી હોતી.
ુ
ે
ખાવાનો િવશષાિધકાર મને જ મ�યો! મા��વ એટલે જ અ�દિષત સ�યલ�રઝમ! માનશો?
ે
ુ
ૂ
ૂ
ં
ે
�
ુ
ૂ
ે
�
ે
બરાબર એ વખત એક øવત સાિહ�યકાર મને ફોન પર જણા�ય : િવચારોના આ જનો લખ પ�રમાિજત કરીને સાર�પ અહી મ�યો છ.
�
�
ે
‘ગણવતભાઈ, તમારી સાથ બહારથી અસમત થનારા ઘણા લોકો �દરખાન ે ગોધરાના બનાવ પછીના સાતમા િદવસ એક અખબારમા �
ે
ે
ુ
�
�
ં
ે
ે
ે
ે
�
�
તમારી સાથ સમત હોય છ.’ મ આ વાત િમ� િવનોદ ભ�ન જણાવી. �દાવનમા � ‘િવશષ લખ’ તરીક� �ગટ થયો હતો.
�
ુ
�
�
ે
ુ
િવનોદભાઈએ તરત જ મને ક� : ‘રજનીક�માર પ�ાની આ વાત સાવ સાચી િસ�થ�ટક સ�યલ�રઝમા માનનારી ગજરાતની એક
�
ે
ુ
�
ે
�
�
�
છ. મન પણ એ વાતની �તીિત સતત થતી રહ છ.’ રજનીભાઈએ ટિલફોન ગણવત શાહ ઝનૂની ટોળકીને �વ�થ સ�યલ�રઝમની આવી પ�રભાષા
ુ
ે
�
ુ
�
ે
ુ
ં
ે
�
કય� �યાર તઓ અમદાવાદથી નહી, મહમદાવાદથી બોલી ર�ા હતા. મને એ પણ મા�ય ન હતી. ગજરાતના એક ‘ગટરપ�’મા કવળ
�
ે
�
ે
િદવસ એમના આવા િવધાનથી જબરી ટાઢક થઈ હતી. મારા પ�તકમા પણ મ � અનગોધરા શ�દનુ જ રટણ ચાલ ર�! આટલી વાત સવસમિત
ુ
�
ુ
ુ
ુ
�
�
�
�
આ વાતની ન�ધ લીધી હતી. આપણા આ�માન સગીતની જ�ર છ. � જ હોય. આવી સવસમિત જ માતા કાઉ��સલ માટ પાયાન સ�
�
ૂ
ુ
�
�
ે
�
�
ગોધરાની ભયકર દઘટના પછી એક જ સ�તાહ બાદ એક �િત��ઠત સગીત તો આ�માનો આહાર છ! � ગણાય. નવા રા���મખના એજ�ડા પર �થમ કાય આવી સવસમિત
�
ુ
ુ
�
�
�
�
�
ે
ૈ
ગજરાતી દિનકમા મારો ‘િવશષ લખ’ �ગટ થયલો. તી� ઉ�કરાટ વ� પણ સગીત આપણા મનન ખ�� કર છ! � ન હોઈ શક? � �
ે
�
�
ે
�
ુ
ે
ે
�
ુ
ે
ુ
�
�
�
ે
ુ
ે
એ લખમા પ�રશુ� સ�યલ�રઝમનુ સરોવર �ગટ થત જણાય તો આજે પણ રાગ તો ભગવાનની ભાષા છ. � }}}
ુ
ે
ે
�
�
ં
ૂ
આ�ય� નહી થાય. એ જનો લખ મારી ફાઈલમા જળવાયો ન હતો, પરંત ુ સગીત ��ા અન સર�વતી �ારા �ગટ થાય છ. �
�
�
ે
�
�
�
�
�
�
ુ
ે
િમ� જયતી નાઈએ મને એની ઝરો� નકલ પહ�ચાડી. અહી એ લખનો ટક હ હમશા સવારે એ દવ-દવીની �ાથ�ના કર છ.’ પાઘડીનો વળ છડ �
�
ે
ે
ે
ં
�
�
ૂ
ુ
�
ે
�
સાર ��તત છ : સાભળો. એ જનો લખ ગોધરામા� ડ�બો સળ�યો પછીના સાતમા જ િદવસ �ગટ આકાશ માટ પ�ી ýઈએ,
�
ે
�
�
ે
�
ુ
�
ે
�
ુ
ુ
�વરાજ મ�ય પછીના �થમ 40-45 વષ� સધી દશની �ýએ િવકત થયો હતો. એમા �વ�થ સ�યલ�રઝમને ગોબો પડ� એવો એક પણ શ�દ પ�ી માટ �� ýઈએ,
ે
ે
ં
ે
ે
ુ
ે
�
�
�
ુ
�
સ�યલ�રઝમ વ�. હવ એ જ �ý કદાચ િવકત િહ�દ�વના અિભશાપ વઠી જડ ખરો? તો પણ માર કમ�શીલોની ગાળ કમ ખાવી પડી? એ �તાપ વાસી �� માટ �ગ� ýઈએ,
ુ
�
રહી છ. �યાય �વ�થ સ�યલ�રઝમનો મગલ �વિન સાભળવા મળતો નથી. ‘િસ�થ�ટક સ�યલ�રઝમ’નો ગણાય. હવ પછી �વ�થ સ�યલર માનિસકતાનો �ગણા માટ ઘર ýઈએ,
�
�
ે
ુ
�
�
ે
ે
ુ
ુ
ે
�
ે
�
ૂ
ે
�
ુ
�
�
�
ે
ુ
�
ુ
એક પણ રાજકારણી િવ�સનીય જણાતો નથી. કોઈ હોય, તો ભાગમા તલસી ઉદય થવો ýઈએ. એવા સ�યલ�રઝમનુ સ� હશ : ‘If you break the એક �ખમા આનદન જળ ýઈએ
ે
�
�
ે
�
ે
ે
જવો ઘાટ! �યોજ� ફના�ડીઝ અમદાવાદ દોડી આ�યા અન એક સ�થા જેટલ � ુ law, the law will break you!’(ý તમ કાયદાનો ભગ કરશો, તો કાયદા બીø �ખમા �નહના કણ ýઈએ
�
�
ૂ
�
કામ કરી ગયા! માણસના હાથમાથી વછટલો એક પ�થર કોઈ �ય��તની �ખ તમારા હાડકા ખોખરા કરશે.) આ સ�નો કડક અમલ થાય, તો કોમી હ�લડો બન �ખોમા આકાશ સિહત
�
�
�
�
�
�
ે
�
ે
�
ફોડી શક છ. બીý માણસની �ખ Ôટી ýય તમા આપણે શ? એ ‘બીý ટળશ અન શાિત જળવાશ. આવ બન �યાર સરદાર પટ�લન જ�ર યાદ કરવા બધ જ સરખ ýઈએ!
ે
�
�
�
�
ુ
ે
�
ે
ે
ે
ુ
ે
�
ુ
ુ
�
�
ુ
માણસ’ મસલમાન છ, માણસ નથી. એને પણ પ�ની, માતા ક બહન હોય ર�ા. એમને મન ગડો એટલે ગડો એટલે ગડો! ગડાની કોમ ન ýવાય, એનો - મરાઠી કિવ ���દરા સત
ુ
�
ુ
�
�
�
�
ુ
ુ
�
�
�
ુ
છ. એ બીý માણસ મર �યાર આપણા અ��ત�વમાથી પણ કશક ઓછ થત � ુ ગનો જ ýવાય. આતકવાદીના માનવ-અિધકારો ન ýવાય. આતકવાદી તા. ક.: તા. 2 મ, 2018ન િદવસ િદ�હીના િવજય ચોક પાસના ર�તાન દાર શકોહ
�
�
�
�
ુ
ે
�
ે
�
ે
ે
ે
ુ
ે
ે
�
�
ૂ
ે
�
�
જણાય છ�. િવ�યાત સરોદવાદક અલી અકબરખાન કહ છ : એટલે હડકાયો કતરો! એને મારવો જ પડ�. આવી સમજણમા તાý અન નતન માગ નામ મ�ય �યાર યોýયલી પદયા�ામા આ�રફભાઈ મારી સાથ ચાલી ર�ા હતા. મ �
�
ે
ે
ે
ુ
�
�
‘આપણ આપણા પટની કાળø રાખીએ છીએ. સ�યલ�રઝમનો સાર આવી ýય છ. આને યવાપઢી પણ જ�ર �વીકારશ. ે એમને પ�: શાહબાનો કસ ક િલય આપને ý �ટ�ડ િલયા ઉસ કારણ સ આપ કી ક�રયર
�
ે
ુ
ુ
ે
ે
ે
�
ૂ
ે
ુ
�
ે
�
�
ે
�
ૂ
આપણ øભની, નાકની અન �ખની ભારતના મ��લમો પણ એટલા મખ નથી ક આવો નવો િમýજ ન ખતમ હો ગઈ થી, ઉસકા ગમ આપકો નહી સતાતા? એમનો જવાબ હતો, ‘અગર ક�રયર
ુ
ે
�
ં
ુ
ં
કાળø રાખીએ છીએ, પરત આપણા આ�માની �વીકાર. ભાઈચારો ýળવવામા જ લઘમતીનુ �થાિપત િહત રહલ છ. ý ખતમ ન હોતી તો મઝ ગણવતભાઈ જસ િમ� નહી િમલત.’ આવ આિભý�ય ધરાવનાર
�
ુ
�
�
ુ
ે
�
�
�
ુ
ે
ુ
ે
ં
ુ
�
ૈ
ે
ે
ે
�
કાળø ભા�ય જ રાખીએ છીએ! અમન અન એકતા ન જળવાય તો િવકાસ ખોટકાઈ પડ�. છ�લા થોડાક સમય િમ� કવળ નસીબદારને જ મળ! �
�